Factio chartae emendata est circa annumCV p.C.n.abCai Lun, qui officialis aulae imperialis eratDynastia Han(206 a.C.n.-220 p.C.n.). Ante inventionem chartae posterioris, homines antiqui ex toto orbe verba in multis generibus materiarum naturalium scribebant, ut puta...folia(ab Indis)pelles animalium(Europaei fortasse),saxa, etlaminae fictiles(a Mesopotamiis). Sinenses utebanturbambusaveltaeniae ligneae,testae testudinum, velscapularum bovisad res magnas memoriae mandandas. Libri in taeniis bambuseis scripti gravissimi erant et magnum spatium occupabant.
Postea, Sinenses genus chartae e serico factum invenerunt, quod multo levius erat quam fasciae. Charta "bo" appellabatur. Tam pretiosa erat ut solum in aula imperiali aut gubernationibus adhiberi posset.
Ad chartam viliorem faciendam, Cai Lun usus est panni veteres,retia piscatoria,cannabis residuum&c.,fibrae mori, etaliae fibrae liberianaead novum genus chartae faciendum. Ad chartam faciendam, hae substantiae erantiterum atque iterum madefactus,tunditus,lotus,coctus,perfusus, etdealbatusHoc genus chartae multo levius et vilius erat quam quod antea erat. Et aptius erat ad scribendum penicillo Sinensi.
Ars chartae faciendaepropagatioad vicinas terras Asiaticas, ut Iaponiam, Coream, Vietnam, et cetera. AbDynastia Tang(618-907) adDynastia Ming(1368-1644), technicae chartae faciendae Sinenses per totum orbem diffusae sunt, quaemagnum contulit adcivilizatio mundi,una cum impressione typorum mobilium.
Ortus et progressus artium chartae faciendae et imprimendi, plura monumenta hominum ordinariorum in historia relinquens et nostram historiae comprehensionem locupletans.Etiam effectum indelebilem in impressione habet.mappae chartaceas impressae,laminae chartaceae impressaeetpocula impressain charta.
Tempus publicationis: Iul-X-MMXXIII